Πληροφορίες

Το παρόν έργο έχει ως θέμα την ποινική και εγκληματολογική προσέγγιση του φαινομένου της παραπληροφόρησης, της διασποράς ψευδών ειδήσεων (fake news) στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπό τη μορφή των hoaxes και την αναμόρφωση της διάταξης του ά. 191 ΠΚ αναφορικά με τη διασπορά ψευδών ειδήσεων μέσω του διαδικτύου. Το φαινόμενο αυτό, χρήζει διεπιστημονικής και διαθεματικής διερεύνησης, οπότε και είναι απαραίτητη η συνεργασία με επιστήμονες οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο πεδίο και στον επιστημονικό τομέα της πληροφορικής αλλά και του marketing μέσω των πληροφοριακών συστημάτων.

Διάρκεια, έναρξη και εξέλιξη του έργου

Το έργο έχει προβλεφθεί να έχει διάρκεια 36 μήνες.
Η απόφαση χρηματοδότησής του εκδόθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2018. Οι συμβάσεις για την υλοποίηση του έργου υπεγράφησαν με τον φορέα υποδοχής στις 5 Νοεμβρίου 2018.
Το έργο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη και υλοποιείται η 3η ενότητα εργασίας.

Στόχοι

  • Εξέταση της εμφάνισης και της μετέπειτα ιστορικής εξέλιξης της πρακτικής της παραπληροφόρησης, των fake news και των hoaxes έως την σημερινή της έκφανση.
  • Ανάλυση του modus operandi των δραστών και των εκφάνσεων με τις οποίες παρουσιάζεται το εν λόγω φαινόμενο από τεχνική άποψη, ιδίως από πλευράς οφέλους στους δράστες.
  • Εγκληματολογική προσέγγιση αναφορικά με τα κίνητρα και στους σκοπούς όσων μετέρχονται αυτού του είδους τις πρακτικές.
  • Παρουσίαση της νομικής αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης, των fake news και των hoaxes στο διαδίκτυο από την ισχύουσα νομοθεσία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
  • Έρευνα σε δείγμα χρηστών κοινωνικής δικτύωσης, η οποία θα διενεργηθεί κυρίως σε πρωτογενή δεδομένα τα οποία θα συλλεγούν με την τεχνική ερωτηματολογίου και συνέντευξης σε δείγμα σκοπιμότητας.
  • Διαπίστωση αναγκών και κατευθύνσεων προκειμένου να επικαιροποιηθεί η διάταξη του ά. 191ΠΚ, εφόσον αυτό κριθεί από την έρευνα απαραίτητο.
  • Πρόταση μέτρων σχετικής αντεγκληματικής πολιτικής, επικεντρωμένα σε καινοτόμες εγκληματοπροληπτικές νομικές πρακτικές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, δίχως να παραγνωριστούν φυσικά και οι εναλλακτικές ρυθμίσεις και μέθοδοι, που εφάπτονται σε άλλους κλάδους του δικαίου ή βρίσκονται εκτός της θέσπισης κανόνων δικαίου.
  • Διάχυση των αποτελεσμάτων της έρευνας και των συμπερασμάτων της πράξης, μέσω της έκδοσης σχετικής μονογραφίας, μέσω δημοσιεύσεων σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και παρουσιάσεων σε επιστημονικά συνέδρια και μέσω της κοινοποίησης σε αρμόδιους φορείς των προτάσεων για την νομοθετική αλλαγή των διατάξεων που αφορούν το φαινόμενο της παραπληροφόρησης, των fake news και των hoaxes.

Γιατί είναι το έργο σημαντικό για την κοινωνία;

Η επιστημονική απήχηση και η καινοτομία της πρότασης είναι σημαντική καθώς τα fake news στο διαδίκτυο και οι τεράστιες δυνατότητες διασποράς τους αποτελούν νεοπαγές φαινόμενο, εντελώς αχαρτογράφητο σε επίπεδο νομική αντιμετώπισης ακόμα και από τα πρωτοπόρα ευρωπαϊκά κείμενα και νομοθετήματα για το κυβερνοέγκλημα. Επιπρόσθετα, η αντιμετώπιση των hoaxes αφορά πέρα από την νομική επιστήμη, και την επιστήμη της πληροφορικής και του marketing – ως τεχνικό αλλά και οικονομικό φαινόμενο – γεγονός το οποίο καταδεικνύει και την οικονομική, κοινωνική και επιστημονική απήχηση της έρευνας.

Ποια είναι η αποστολή του έργου;

Είναι γεγονός ότι τα μηνύματα στο διαδίκτυο (ιδίως μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης) μεταδίδονται με πολύ μεγαλύτερη διασπορά και ταχύτητα σε διασυνοριακό επίπεδο – αυτά, δε, τα χαρακτηριστικά του διαδικτύου μπορούν να δημιουργήσουν μεγαλύτερη ανασφάλεια στον δημόσιο βίο εξαιτίας μια ψεύτικης είδησης ή μιας «φάρσας», σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που ενδεχομένως να απειλούνται ακόμη υποδομές ζωτικής σημασίας κρατών. Επιπρόσθετα, τα οικονομικά οφέλη τα οποία μπορούν να προκύπτουν από τέτοιες πρακτικές δημιούργησαν έκτακτες ερευνητικές κι επιστημονικές ανάγκες. Στα πλαίσια αυτά η αποστολή του έργου μας είναι η καταγραφή του φαινομένου, η ερμηνεία του και η παράθεση λύσεων για τον περιορισμό του.

Ποιός είναι ο φορέας υποδοχής;

Ο φορέας υποδοχής του έργου είναι το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.

Ποιος είναι ο συνεργαζόμενος φορέας;

Το έργο υποστηρίζεται από το Institute of Criminal Justice Studies (ICJS) του University of Portsmouth (UK).

Ποιος είναι ο φορέας χρηματοδότησης;

To έργο χρηματοδοτείται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) – General Secretariat for Research and Innovation (GSRI) και το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) – Hellenic Foundation for Research and Innovation (HFRI).