Δυνάμει της κατάρτισης των παραδοτέων κειμένων και των δράσεων που παρουσιάζονται κατωτέρω εκπληρώθηκαν οι ερευνητικοί στόχοι της Ε.Ε.1, οι οποίοι είχαν τεθεί στην πρόταση της εν λόγω έρευνας. Συγκεκριμένα, οι δράσεις μέσω των οποίων εκπληρώθηκαν οι ερευνητικοί στόχοι της Ε.Ε.1 είναι οι εξής:
1. «Η διασπορά ψευδών ειδήσεων στην εποχή των “fake news” – Ανάλυση του άρθρου 191 ΠΚ ενώπιον των σύγχρονων (τεχνολογικών) προκλήσεων» στο τ. 3/2019 του επιστημονικού περιοδικού «Ποινική Δικαιοσύνη» (εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη), σελ. 288 επ. μετά από έγκριση από την επιστημονική επιτροπή του περιοδικού (κριτές). Εν προκειμένω, αναλύεται διεξοδικά η διάταξη του ά. 191 ΠΚ (αντικειμενική υπόσταση, υποκειμενική υπόσταση, προστατευόμενο έννομο αγαθό, ειδική αναφορά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, νομολογιακή αντιμετώπιση, κριτική αναφορικά με την αναγκαιότητα και την νομιμοποίηση της ποινικής αντιμετώπισης, de lege ferenda κ.λπ.) και για πρώτη φορά μετά από πολλά έτη στην ελληνική νομική βιβλιογραφία.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
2. «Η διασπορά ψευδών ειδήσεων στην εποχή των “fake news” – Ανάλυση του άρθρου 191 ΠΚ ενώπιον των σύγχρονων (τεχνολογικών) προκλήσεων» στο τ.8 του επιστημονικού περιοδικού «CrimeTimes» του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος .
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
3. συμμετοχή όλης της ερευνητικής ομάδας στο συνέδριο «9ο Infocom Security – Cyber Security in the Age of Industry 4.0 – Challenges & Opportunities» στις 17 και 18 Απριλίου 2019 στο συνεδριακό κέντρο Δαϊς στο Μαρούσι Αττικής σε αποκλειστικό για την αναλυτική παρουσίαση της έρευνας πάνελ συζήτησης με τίτλο «Τα fake news στο διαδίκτυο – ο νομικός, πολιτικός και κοινωνικός τους αντίκτυπος – μέθοδοι και τεχνικές πρόληψης». Στο εν λόγω πάνελ παρουσιάστηκαν αναλυτικά διατάξεις ποινικού δικαίου (ή σε κάθε περίπτωση διατάξεις για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων) από δεκάδες χώρες του εξωτερικού και από όλες (σχεδόν) τις ηπείρους καθώς και η νομική αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο, με άξονα το προστατευόμενο έννομο αγαθό, τις σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις και την κριτική προσέγγιση της ποινικής αντιμετώπισης. Οι διοργανωτές του συνεδρίου έχουν αναρτήσει στην διαδικτυακή πλατφόρμα youtube βιντεοσκόπηση ολόκληρης της παρουσίασής μας .
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
4. συμμετοχή με παρουσίαση από τον ΕΥ/ΜΕ στο διεθνές συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Εγκληματολογίας υπό την Αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου «Έλληνες εγκληματολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό συνομιλούν για την πρόληψη του εγκλήματος» (Αθήνα, 10 & 11 Ιανουαρίου 2019) με θέμα της παρουσίασης: «Διασπορά ψευδών ειδήσεων (fake news) στο διαδίκτυο. Προκλήσεις στην πρόληψη σε διάφορες έννομες τάξεις και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο». Στην εν λόγω εισήγηση παρουσιάζονται πέρα από τον ορισμό και τη φαινομενολογία των fake news και των hoaxes, μέθοδοι πρόληψης των fake news και των hoaxes σε ότι αφορά και την περιστασιακή και την κοινωνική πρόληψη, σε συνδυασμό και με τις επικαιροποιημένες (και σύμφωνες με τις πλέον πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις) διατάξεις ποινικού δικαίου (ή σε κάθε περίπτωση διατάξεις για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων) από δεκάδες χώρες του εξωτερικού και από όλες (σχεδόν) τις ηπείρους καθώς και των ευρωπαϊκών και διεθνών δράσεων πρόληψης.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
5. συγγραφή & αποστολή άρθρου – εισήγησης από τον ΜΕ/ΕΥ για συμπερίληψη στον τόμο πρακτικών του διεθνούς συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Εγκληματολογίας υπό την Αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου «Έλληνες εγκληματολόγοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό συνομιλούν για την πρόληψη του εγκλήματος» (Αθήνα, 10 & 11 Ιανουαρίου 2019) με τίτλο «Η διασπορά ψευδών ειδήσεων (“fake news”) – (Ανα)στοχασμοί για τις πρακτικές και τα όρια της πρόληψης της παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο».
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
6. συμμετοχή του ΕΥ/ΜΕ στη διοργάνωση του συνεδρίου της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου ως υπεύθυνος οργανωτικής επιτροπής διά της Ελληνικής εταιρείας Μελέτης Διαταραχής του Εθισμού στο Διαδίκτυο και του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕ.Μ.Ε.) με θέμα «Τεχνολογικές εξελίξεις και Δικαιοσύνη» στις 5 και 6 Απριλίου 2019 στην αίθουσα Τελετών του Εφετείου Αθηνών και συμμετοχή με παρουσίαση με θέμα: «Διασπορά ψευδών ειδήσεων (fake news) στο διαδίκτυο. Η πρόληψη και οι προκλήσεις της». Στην εν λόγω εισήγηση παρουσιάζονται, πέρα από τον ορισμό και τη φαινομενολογία των fake news και των hoaxes, μέθοδοι πρόληψης των fake news και των hoaxes σε ότι αφορά και την περιστασιακή και την κοινωνική πρόληψη, σε συνδυασμό και με τις επικαιροποιημένες (και σύμφωνες με τις πλέον πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις) διατάξεις ποινικού δικαίου (ή σε κάθε περίπτωση διατάξεις για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων) από την Ελλάδα καθώς και από δεκάδες χώρες του εξωτερικού και από όλες (σχεδόν) τις ηπείρους καθώς και των ευρωπαϊκών και διεθνών δράσεων πρόληψης.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
7. διαλέξεις του ΕΥ/ΜΕ στο τμήμα Νομικής του Ivane Javakhishvili Tbilisi State University στη Γεωργία από τις 20.05.2019 έως τις 24.05.2019 με θέμα τις νομικές προβλέψεις αναφορικά με την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων και του κυβερνοεγκλήματος (Δείτε την παρουσίαση).
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
8. παρακολούθηση συνεδρίου από τον ΜΕ/ΕΥ με θέμα «Κοινωνία της επιτήρησης: Από την κυβερνοασφάλεια στα fake news, Μέσα, Μηνύματα, Στρατηγικές», το οποίο διοργανώθηκε από το Εργαστήριο Στρατηγικής Επικοινωνίας και Μέσων ενημέρωσης το Πανεπιστημίου Πειραιά με συνδιοργανωτή το Εργαστήριο Πληροφορικής και Κυβερνοασφάλειας του Πανεπιστημίου Πειραιά.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
9. Δημιουργία σελίδας στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης www.facebook.com με όνομα «Criminal and criminological treatment of hoaxes» (ακρωνύμιο του ερευνητικού έργου) για την ανάρτηση ενημέρωσης για τις δραστηριότητες της έρευνας και του έργου καθώς και γενικότερα για ανάρτηση δημοσιεύσεων αναφορικά με ψευδείς ειδήσεις (fake news, hoaxes) και παραπληροφόρηση.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
10. συμμετοχή όλης της ερευνητικής ομάδας στο συνέδριο EUROCRIM 2018 – 18th Annual Conference of the European Society of Criminology με θέμα «Crimes Against Humans and Crimes against Humanity» το οποίο έλαβε χώρα στο Sarajevo, Bosnia & Herzegovina από τις 29.08.2018 έως τις 01.09.2018 και παρουσίαση εισήγησης με θέμα της παρουσίασης: «Fake news, hoaxes and dissemination of false information on the Internet – Criminal and criminological aspects» στις 31.08.2018 . Στην εν λόγω εισήγηση παρουσιάζονται ο ορισμός και η φαινομενολογία των fake news και των hoaxes, εγκληματολογικές θεωρίες οι οποίες ερμηνεύθουν το φαινόμενο και καθοδηγούν για την πρόληψη και στοιχεία αναφορικά με την πρόληψη του φαινομένου.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
11. συμμετοχή με παρουσίαση σε ημερίδα που διοργανώθηκε από τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (ΔΣΑ) στις 24.07.2019 στην Αθήνα (αίθουσα Τελετών Εφετείου Αθηνών) εν όψει του νέου ποινικού κώδικα (ν. 4619/2019) με θεμα: «Fake News: Διασπορά ψευδών ειδήσεων στον νέο Π.Κ.». Στην εν λόγω εισήγηση παρουσιάζονται, πέρα από τον ορισμό και τη φαινομενολογία των fake news και των hoaxes, μέθοδοι πρόληψης των fake news και των hoaxes σε ότι αφορά και την περιστασιακή και την κοινωνική πρόληψη, σε συνδυασμό και με τις επικαιροποιημένες (και σύμφωνες με τις πλέον πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις ) διατάξεις ποινικού δικαίου (ή σε κάθε περίπτωση διατάξεις για την αντιμετώπιση των ψευδών ειδήσεων ) από δεκάδες χώρες του εξωτερικού και από όλες (σχεδόν) τις ηπείρους καθώς και των ευρωπαϊκών και διεθνών δράσεων πρόληψης.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
- «συμμετοχή σε συνέδρια σχετικά με το θέμα στην Ελλάδα και το εξωτερικό»
12. δημοσιεύθηκε από τον ΕΥ/ΜΕ επιστημονικό άρθρο με τίτλο «Ψευδείς ειδήσεις (“fake news”), συκοφαντικές διαδόσεις και εξαπάτηση των εκλογέων. Η νομική αντιμετώπιση στο ποινικό δίκαιο», ιδίως αναφορικά με την ανάλυση του ά. 162 ΠΚ στην ενημερωτική ιστοσελίδα www.dikastiko.gr, εν όψει και της επικαιρότητας του θέματος ένεκα των επερχόμενων βουλευτικών εκλογών (ημερομηνία δημοσίευσης 04.07.2019) .
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
13. μετάφραση άρθρου για πρόληψη των fake news στην αγγλική γλώσσα με τίτλο «Dissemination of fake news – Reflections on the practices and limits of prevention of online disinformation» προς επιμέλεια από τον επιστημονικό σύμβουλο της πρότασης Dr. Vassileios Karagiannopoulos και δημοσίευση σε αγγλόφωνο επιστημονικό περιοδικό.
Εκπληρωθέντες ερευνητικοί στόχοι:
- «ποινική αξιολόγηση της πράξης της διασποράς ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: θιγόμενο έννομο αγαθό – ζητήματα αναγκαιότητας και νομιμοποίησης της ποινικής αντιμετώπισης»
- «επισκόπηση σχετικής αλλοδαπής νομοθεσίας»
- «σύγχρονη εγκληματολογική σκιαγράφηση του προφίλ των δραστών: αιτιολογικοί παράγοντες, ιδεολογικές καταβολές, κίνητρα, στόχοι, modus operandi και σχολιασμός της ισχύουσας στο ελληνικό δίκαιο διάταξης»
- «προσέγγιση της κοινοτικής έννομης τάξης υπό το πρίσμα de lege ferenda αντεγκληματικής πολιτικής»
Οι δράσεις αυτές αποτελούν και δραστηριότητες για τη δημοσιότητα και την προβολή του έργου με την αντίστοιχη αναφορά της χρηματοδότησης του έργου από το ΕΛΙΔΕΚ και τη ΓΓΕΤ, όπως προβλέπεται και στους κανόνες προβολής του έργου και σύμφωνα με τις δυνατότητες του γραφιστικού περιβάλλοντος των τόπων δημοσίευσης.